Bahasa Tutong (Bahagian Kedua)

Berjumpa lagi dalam edisi bahasa Tutong,bila kita mendengar petuturan bahasa Tutong terdapat sebahagian persamaan dalam sebutan dengan puak-puak Brunei yang lain seperti Puak Brunei, Dusun dan sebagainya... Dalam edisi ini beberapa perkataan puak tutung akan di masukkan sebagai tatapan dan rujukan abiskita semua.

1. Jayi : aku
2. Jiu : Kau
3. Jimu : Kamu
4. Jami : Kami
5. Telimpang : Melimpang
6. Gagka : Bangun, setengah tempat menyebutnya Gangka
7. Temuod : Berdiri atau kadang-kadang selalu digunakan bangun dan berdiri dari katil selepas tidur atau melimpang.
8. Temuad : Naik
9. Perabang : Berlari (sebutan (R) berbunyi seperti menyebut ghain dalam tulisan jawi, seperti di sebut dalam perkataan : Peghabang)
10.Ngarabat : Membubut (sebutan (R) berbunyi seperti menyebut ghain dalam tulisan jawi, seperti di sebut dalam perkataan : Ngaghabat)
11. Ngarampas : Merampas (sebutan (R) berbunyi seperti menyebut ghain dalam tulisan jawi, seperti di sebut dalam perkataan : Ngaghampas)
12. Lerom : Randam (sebutan (R) berbunyi seperti menyebut ghain dalam tulisan jawi, seperti di sebut dalam perkataan : Leghom)
13. Bubpur : Nasi (sebutan (R) berbunyi seperti menyebut ghain dalam tulisan jawi, seperti di sebut dalam perkataan : Bubpugh, sesetengah tempat menyebutnya Bumpugh)
14. Lawu : Panas
15. Ngasak : Memasak

Dalam perkataan di atas itu tadi kaedah pengejaannya mungkin berbeza dengan ejaan mengunakan kaedah linguistik, kerana penulis kurang arif dalam ilmu linguistik ini, apa yang ingin di sampaikan dengan mengunakan perkataan dan sebutan yang biasanya difahami oleh semua, jika terdapat masalah dalam pengunaan kaedah linguistiknya adalah amat dikesali.

* Pengunaan GH (ghain) menggantikan R dalam sebutan bukan bermaksud sebutannya terlalu tebal, akan tetapi dalam tuturan orang-orang Tutong, sebutan tersebut didengar amat lembut sepertinya ada keseimbangan dalam penyebutan R dan GH...

Bahasa Tutong (Bahagian Pertama)

Bahasa Tutong adalah salah satu bahasa puak di Negara Brunei Darussalam, ianya lebih dikenali sebagai dialek Tutong. Walaupun dialek Tutong dituturkan agak sama, tetapi cara sebutan, penyampaian, serta alunan sebutan dialek tersebut terdapat perbezaan antara satu dengan yang lain, iaitu mengikut tempat ianya dituturkan. Di bawah ini dilampirkan beberapa perkataan dialek Tutong dan terjemahanyan mengikut kebiasaan sebutan penduduk Kampung Lubok Pulau dan sekitarnya:

1. Mian : Makan
2. Mumba : Minum
3. Seruma : Bermain
4. Midong : Berdiri
5. Kundu : Duduk
6. Magkol : Tidur (Bagi sesetengah tempat di tuturkan dengan sebutan Mangkol )
   
7. Lakau : Berjalan
8. Layie : Lelaki
9. Turis : Perempuan (sebutan (R) berbunyi seperti menyebut ghain dalam tulisan jawi.
10. Mato : Mata
11. Endung : Hidung
12. Telingoh : Telinga
13. Babpa : Mulut
14. Pingas : Pipi
15. Ebpuk : Rambut (Bagi sesetengah tempat di tuturkan dengan sebutan Empuk )
16. Tian : Perut
17. Puo : Kaki
18. Lenggon : Tangan
19. Puta : Ikan
20. Pesek : Udang